Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości w kwestii prawidłowego oznaczenia terminów przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia.
Wątpliwości w tym zakresie pojawiły się na gruncie kolejnej wersji tzw. „tarczy antykryzysowej”, tj. ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 r., poz. 875). Ustawa ta weszła w życie w dniu 16 maja 2020 r.
W pierwszej ustawie „covidowej” była mowa o „braku biegu” przedawnienia. W jej nowelizacji w maju przepis ten usunięto i zastąpiono przepisem o „rozpoczęciu biegu”. Teraz zdaniem Rzecznika zachodzi wątpliwość, czy bieg przedawnienia wznawia się, czy też rozpoczyna od nowa.
Art. 15zzr ust. 6 ustawy „covidowej” z dnia 2 marca 2020 r. stnowił: „w okresie, o którym mowa w ust. 1, nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia”.
Ale art. 68 ust. 5 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. stanowi, że „z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy rozpoczyna się bieg przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia”. Jednocześnie, art. 46 pkt 20 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. uchylił w całości art. 15zzr ustawy z dnia 2 marca 2020 r.
Jak pisze RPO do Ministra Sprawiedliwości, zachodzi więc wątpliwość, co do prawidłowości użytej terminologii dotyczącej tego, czy bieg przedawnienia wznawia się, czy też rozpoczyna od nowa. Samo uchylenie art. 15zzr ustawy z dnia 2 marca 2020 r. wywołałoby bowiem skutek w postaci wznowienia biegu terminów przedawnienia (jako że odpadałby podstawa prawna ich zawieszenia). Wprowadzenie dodatkowo normy wyrażonej w art. 68 ust. 5 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. przy jednoczesnym użyciu w niej sformułowania „rozpoczynają bieg”, zamiast „wznawia się bieg” (lub podobnego), prowadzić może do konstatacji, że intencją ustawodawcy jest, aby terminy te biegły od nowa.
Zdaniem rzecznika, aby uniknąć wątpliwości przy stosowaniu tych przepisów, zasadne byłoby wpisanie do ustawy określenia, że z dniem 14 maja 2020 r. bieg przedawnienia wznawia się, nie zaś rozpoczyna, z jednoczesnym powołaniem się na treść art. 15zzr ust. 6 ustawy z dnia 2 marca 2020 r.
Mając na względzie wskazane brzmienie przepisu i wątpliwości z nim związane, a także fakt, że ustawa z dnia 14 maja 2020 r. weszła już w życie, RPO zwrócił się z uprzejmą prośbą do MS o podjęcie odpowiednich działań legislacyjnych zmierzających do usunięcia zasygnalizowanej niejasności prawnej.
Źródło: RPO
