W pierwszym półroczu 2023 r. przekazano do ZUS 610,4 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono 850,7 tys. umów o dzieło. To nieco więcej niż w analogicznych okresach w latach 2021-2022. Nie zmieniła się charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, oraz ich wykonawców.
W pierwszym półroczu 2023 r. złożono do ZUS o 56 tys. więcej formularzy RUD i zgłoszono więcej umów o dzieło niż w pierwszym półroczu 2022 r. i o 152 tys. więcej niż w pierwszym półroczu 2021 r. Natomiast liczba umów o dzieło, które zgłoszonych po dwóch kwartałach 2023 r. jest wyższa o 11,2 tys. niż w 2022 r. i 143,6 tys. niż 2021 r.
– Obowiązek informowania ZUS o umowach o dzieło został wprowadzony w 2021 r. Zgromadzone w rejestrze informacje są wykorzystywane do celów statystyczno-analitycznych. To doskonała baza wiedzy dla ekonomistów oraz ekspertów z dziedziny ubezpieczeń społecznych i rynku pracy – mówi profesor Gertruda Uścińska, prezes ZUS.
– Dane o zawieranych w Polsce umowach o dzieło, które regularnie publikujemy, pokazują, że – wbrew przypuszczeniom – w Polsce nie zawiera się rocznie kilku milionów umów o dzieło – komentuje pani profesor.
Zgłaszający umowę o dzieło
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 roku umowy o dzieło na formularzu RUD zgłosiło 51,3 tys. podmiotów. Największą grupę stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS – 98 proc. wszystkich podmiotów. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 630. Jest to 1,23 proc. ogółu zgłaszających.
Umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 547,7 tys. formularzy RUD. Jest to 89,74 proc. ogółu zgłoszeń.
Wykonawcy umów o dzieło
W pierwszy półroczu 2023 r. na formularzach RUD częściej zgłaszane były umowy o dzieło zawierane z mężczyznami – stanowili oni 52,81 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 56,2 tys. Umowy o dzieło zawierano najczęściej na jeden dzień i na osiem dni.
Najwięcej osób wykonywało umowy o dzieło zgłoszone w sekcji J – informacja i komunikacja – 57,3 tys. wykonawców (21,94 proc.). Na dalszych miejscach znalazły się sekcje: M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 50,3 tys. wykonawców (19,28 proc.), R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 34,2 tys. wykonawców (13,09 proc.), P – edukacja – 31,8 tys. wykonawców (12,19 proc.), S – pozostała działalność usługowa – 26,7 tys. wykonawców (10,24 proc.) oraz C – przetwórstwo przemysłowe – 10,3 tys. wykonawców (3,94 proc.).
Umowy o dzieło z cudzoziemcami
Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach RUD wyniosła prawie 13 tys., co stanowi 5,73 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 43,64 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 21,96 proc., Niemiec – 3,08 proc., Rosji – 2,84 proc., Wielkiej Brytanii – 2,33 proc., USA – 1,99 proc., Francji – 1,89 proc., Włoch – 1,82 proc. i Hiszpanii – 1,49 proc. Natomiast liczba umów o dzieło zawarta z cudzoziemcami wyniosła 29,4 tys., co stanowi 3,46 proc. umów o dzieło zawartych w pierwszym półroczu 2023 r.
Liczba umów o dzieło jest różna w poszczególnych województwach. Za ciekawostkę można uznać fakt, że w województwie lubuskim było najmniej wykonawców umów o dzieło w odniesieniu do liczby ubezpieczonych – 74 osoby na 10 tys. ubezpieczonych. Dla porównania w województwie mazowieckim było ich ponad 3 razy więcej – 240 osób na 10 tys. ubezpieczonych.
ZUS
