Jak wskazano w interpelacji poselskiej, takie szkoły pobierają dotacje w zawyżonej wysokości, wykazując różną liczbę słuchaczy – inną w SIO, inną w dokumentach procesu nauczania, a jeszcze inną we wnioskach o dotację. W odpowiedzi MEN zapewnia, że monitoruje stosowanie prawa, i przypomina, co powiat może zrobić, aby zapobiec finansowaniu wirtualnych słuchaczy.
Uchwalona w 2017 r. ustawa o finansowaniu zadań oświatowych wprowadziła pewne mechanizmy wzmacniające uprawnienia powiatów dotujących niepubliczne szkoły policealne, w tym m.in. uzależniła wysokość dotacji dla tych szkół od efektywności prowadzonego przez nie kształcenia. Zgodnie z przepisami u.f.z.o.:
- wysokość dotacji dla szkoły policealnej nie jest uzależniona od wydatków bieżących ponoszonych przez policealne szkoły prowadzone przez powiat; obecnie powiat przekazuje dotowanej szkole policealnej jedynie kwotę przewidywaną w subwencji oświatowej na danego ucznia tej szkoły, co znacznie uprościło dotowanie i jest korzystne dla powiatów, które w sposób ponadstandardowy finansowo wspierają własne szkoły;
- część środków dotacyjnych przekazywanych przez powiat niepublicznej szkole policealnej jest wypłacana tylko wtedy, gdy uczeń uzyskał dyplom zawodowy;
- wypłacenie dotacji na ucznia w danym miesiącu jest uzależnione od jego frekwencji na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, a obecność na nich uczeń potwierdza własnoręcznym podpisem;
- powiat może wstrzymać wypłacanie dotacji szkole policealnej, jeśli szkoła (lub jej organ prowadzący) utrudnia kontrolę prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji, nie przekazała rozliczenia dotacji lub nie dokonała stosownych korekt w tym rozliczeniu albo np. nie wykonała decyzji administracyjnej lub wyroku sądu; wstrzymanie dotacji następuje po bezskutecznym upływie terminu, w którym szkoła została wezwana do dokonania stosownych czynności.
MEiN zapewnia, że monitoruje stosowanie obowiązujących od 2018 r. przepisów u.f.z.o., odnotowuje i analizuje też najczęściej pojawiające się uwagi, wątpliwości i postulaty. To właśnie m.in. po analizie spostrzeżeń powiatów resort zaproponował, aby w rozporządzeniu regulującym podział subwencji oświatowej w 2021 roku znalazły się przepisy, zgodnie z którymi w dotacji przekazywanej na danego ucznia zwiększy się część związana z uzyskaniem przez niego dyplomu zawodowego w stosunku do części dotacji wypłacanej za udział w obowiązkowych zajęciach szkolnych. Zmiana tych proporcji ma być kolejnym krokiem w stronę projakościowego dotowania niepublicznych szkół policealnych.
Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – Dz.U. z 2020 r. 2029.