Zgodnie z zapowiedzią MEiN jeszcze w tym roku do konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych skierowany ma zostać projekt podstawy programowej dla nowego przedmiotu: historia i teraźniejszość. Resort chce, żeby od 01.09.2022 r. tzw. HiT zastąpił dotychczasową wiedzę o społeczeństwie realizowaną w liceach, technikach i szkołach branżowych w zakresie podstawowym. Zmiany ominą WOS prowadzony w liceach i technikach w zakresie rozszerzonym.
W ramach historii i teraźniejszości uczniowie mają poznawać zagadnienia wpisane do obecnej podstawy programowej WOS w zakresie podstawowym oraz dodatkowo – zagadnienia z historii najnowszej, tj. dzieje powojenne Polski i świata od 1945 do 2015 r. Ma to być „uzupełniona i poszerzona kontynuacja kursu historii najnowszej i wiedzy o społeczeństwie realizowanego w klasie VIII szkoły podstawowej”. Według MEiN realizacja historii najnowszej – powojennej nie jest obecnie wystarczająca. Zwykle przypada ona na ostatnią klasę szkoły podstawowej, kiedy uczniowie liceum i technikum skupieni są już na przedmiotach, z których przystępują do egzaminów.
Historia i teraźniejszość ma korelować z podstawą programową historii w szkołach ponadpodstawowych, tak aby treści z zakresu historii najnowszej powtarzały się jedynie w razie konieczności. „Treści z dotychczasowego przedmiotu wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym zostaną wkomponowane w kontekst historyczny, co umożliwi uczniom lepsze zrozumienie złożonych procesów historycznych oraz społeczno-politycznych” – uzasadnia MEiN.
Celem wprowadzenia nowego przedmiotu jest też położenie większego nacisku na historię najnowszą w edukacji historycznej uczniów szkół ponadpodstawowych. „Edukacja historyczna w szkole powinna rozwijać nie tylko zainteresowanie przeszłością i dostarczać wiedzę na temat najważniejszych wydarzeń czy najwybitniejszych postaci z dziejów Polski i dziejów powszechnych.
Jej zadaniem jest przede wszystkim wyposażanie uczniów w umiejętności kluczowe z punktu widzenia sprawnego funkcjonowania w świecie współczesnym, takie jak analizowanie, wnioskowanie i samodzielne ocenianie wydarzeń” – deklaruje resort. „Świadomość historyczna oraz umiejętności kształtowane i rozwijane na lekcjach historii umożliwiają młodym ludziom dostrzeganie związków między współczesnością a przeszłością, kształtowanie postaw patriotycznych, krytyczne i racjonalne ocenianie wydarzeń, jak również kształtowanie postawy tolerancji i szacunku wobec dorobku cywilizacyjnego innych kultur lub narodów” – podkreśla.
Przewidziano także zmiany w podstawie programowej historii w liceum ogólnokształcącym, technikum i branżowej szkole I stopnia – zostanie ona uzupełniona o treści nauczania i wymagania szczegółowe obejmujące wydarzenia z okresu po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (2004–2015). Treści zostaną zmienione w taki sposób, by ich realizacja w zakresie podstawowym zakończyła się w I semestrze ostatniej klasy szkoły ponadpodstawowej.
To, co nie ulegnie zmianie, to łączna liczba godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych przewidzianych w ramowych planach nauczania dla szkół ponadpodstawowych. Wymiar godzin przedmiotu historia i teraźniejszość ma wynosić 3 godziny w cyklu kształcenia w liceum ogólnokształcącym i technikum zamiast obecnych 2 godzin przeznaczonych na WOS. Z kolei wymiar godzin historii w cyklu kształcenia w zakresie podstawowym zostanie zmniejszony z obecnych 8 do 7 godzin.
Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego